به‌ سوی آرمانشهر؛ فصل دوم: بهاری که نیامد

بهرنگ صمدزادگان

«..بهشت مکانی نبود که بتوان آن‌ را کشف کرد. هیچ نقشه‌ای برای راهنمایی انسان به آن وجود نداشت، هیچ ابزار مسیریابی که انسان را به کرانه‌های آن هدایت کند. عوض وجود آن در بشر ذاتی بود: ایده‌ی ماورایی که شاید بتواند روزی اینجا و آنجا آن را خلق کند. آرمانشهر حتی به لحاظ لغوی در هیچ جا نیست. و اگر انسان می‌خواست سرزمین رویاهایش را بنا کند، تنها با دستان خودش می‌توانست آن را بسازد.»

پل استر، شهر شیشه‌ای.

تصاویر ادعا دارند که نسخه‌ای از حقیقت هستند. اما «حقیقت یکی است و نسخه‌های آن غیرحقیقت هستند». تصویر چگونه می‌تواند حقیقت تاریخ زیسته را که آمیزه‌ای است از فرزانگی [حکمت] و جهل بازنمایی کند؟ همینطور است وقتی تصویری مجازی، نام آرمانشهر می‌گیرد و الگوی بشر می‌شود برای رسیدن به سرزمین آرمانی‌. در راه رسیدن به این آرمان مجازی ما چگونه به وجودی پاسخ می‌دهیم که آکنده از خاطرات است؟ چگونه به فاصله‌‌ی میان حال و گذشته می‌پردازیم؟ و چگونه از پس فقدان­‌هایی برمی‌آییم که نتایج گریزناپذیر این فاصله‌اند؟

من در پروژه‌­ی دنباله دار «به‌سوی آرمانشهر» تجربه‌ی شکست بشر در موقعیت‌هایی که خود ساخته و بدان­‌ها دل بسته را دنبال می‌کنم. از دل­بستگی به امیدهای عاشقانه گرفته تا امید به تحول، امید به تغییرات سیاسی و اجتماعی، تا حتی امید بستن به هنر به عنوان بستر حقانیت و رهایی حقیقت.

کار با یک داستان آغاز می‌شود. داستانی خیالی یا واقعی. از آنجا به بعد نقاشی مجموعه‌ای از تصمیم‌گیری‌ و کنترل است. ذهن من بین خیال و واقعیت تاب می‌خورد.  نقاشی در حالتی بین انتزاع و بازنمایی، بین واقعی و غیر واقعی، و میان برگرفته‌های گوناگون ظهور می‌کند. نتیجه آشوبی است در وضعیتی بین دیدن و ندیدن، نقاشی کردن و نقاشی نکردن.

Behrang Samadzadegan, “Accompanying Shirin on Her Way to Perish. (After Nezami Ganjavi)”, from “Heading Utopia; Chapter 2: The Spring That Never Came” series, watercolor on Arches paper, 128.4 x 180.5 cm, frame size: 133 x 185.5 cm, 2021
Behrang Samadzadegan, “The Triumph of Death (After Palermo Fresco)”, from “Heading Utopia; Chapter 2: The Spring That Never Came” series, watercolor on Arches paper, 128.4 x 180.5 cm, frame size: 133 x 185.5 cm, 2020
Behrang Samadzadegan, “Miracle of the Manna (After Tintoretto)”, from “Heading Utopia; Chapter 2: The Spring That Never Came” series, watercolor on Arches paper, 129.5 x 208 cm, frame size: 134 x 213 cm, 2020
Behrang Samadzadegan, “In the Country of Last Things (After Paul Auster)”, from “Heading Utopia; Chapter 2: The Spring That Never Came” series, watercolor on Fabriano Artistico paper, 138.5 x 215.5 cm, frame size: 143.5 x 220 cm, 2021
Behrang Samadzadegan, “In the Penal Colony (After Kafka)”, from “Heading Utopia; Chapter 2: The Spring That Never Came” series, watercolor on Arches paper, 138 x 215.5 cm, frame size: 143 x 220 cm, 2021
Behrang Samadzadegan, “The Day After the Last Day (After Tintoretto)”, from “Heading Utopia; Chapter 2: The Spring That Never Came”, series, watercolor and pencil on Arches Cotton paper, 130 x 181 cm, frame size:
133.5 x 185.5 cm, 2021
Behrang Samadzadegan, “The Triumph of Death (After Pieter Bruegel)”, from “Heading Utopia; Chapter 2: The Spring That Never Came” series, watercolor on Cotton paper, 130 x 180 cm, frame size: 134 x 185.5 cm, 2021
Behrang Samadzadegan,“Miracle of the Slave (After Tintoretto)”
From “Heading Utopia; Chapter 2: The Spring That Never Came” series, watercolor on Cotton paper, 105 x 140 cm, frame size: 108.5 x 144 cm, 2021
“Heading Utopia; Chapter 2: The Spring That Never Came” series, installation view, 2021
“Heading Utopia; Chapter 2: The Spring That Never Came” series, installation view, 2021
“Heading Utopia; Chapter 2: The Spring That Never Came” series, installation view, 2021
“Heading Utopia; Chapter 2: The Spring That Never Came” series, installation view, 2021
“Heading Utopia; Chapter 2: The Spring That Never Came” series, installation view, 2021
“Heading Utopia; Chapter 2: The Spring That Never Came” series, installation view, 2021