حضور غایب

سمیرا هدایی

اين چيدمان در آغاز با جمع‌آوری ٩٠٠٠ دستكش مستعمل كارگران پالايشگاه نفت با همكاری كارگران نفتی به مدت دو سال و اتصال آن‌ها به یکدیگر آغاز شد. بررسی هويت گذشته و كنونی اين شئ به‌ظاهر بی‌اهميت در مواجه با نمای ساختمان‌هايی با تاريخی مرتبط با نفت و ادغام آن با شهر و زندگی روزمره، استعاره‌ای است برای بازپس‌گيری فضاهايی كه اين حضورهای غايب، سال‌ها با كار و فعاليتی نامرئی در شكل دادن آن نقش داشته‌اند. نمود اين شئ، تاريخچه‌ی مكان‌ها و نیز مشاركت كارگرانی كه به اين چيدمان كمك كرده‌اند، تلاشی است برای ايجاد گفت‌وگو و ارائه‌ی يك اثر هنری مشترك.

اجرای عمومی اول، آبادان

در بهار ١٣٩٨، با همكاری موزه‌ی ملی نفت ايران، اولين مجوز چیدمان عمومی بر نمای ساختمان موزه‌ی كارآموزان آبادان به مدت سه ماه اخذ شد. مرکز آموزشی کارآموزان در آبادان كه در سال ۱۳۱۳ توسط شرکت نفت انگلیس‌ـایران تأسیس شد، از اولین مراکز آموزش نیروی انسانی در نوع خود بود.

اجرای عمومی دوم، تهران

در پاييز ١٣٩٨، روی نمای موزه‌ی پمپ بنزين دروازه دولت، از اولين پمپ بنزين‌هاي تهران، اجرا شد. نصب اين چيدمان يك هفته در اين منطقه‌ی پررفت‌وآمد تهران به طول انجاميد و به مدت يك ماه بر روی جايگاه به نمايش عموم و رهگذران در آمد.

اجرای عمومی سوم، باکو

در سال ١٣٩٩ با همكاری موزه‌ی يارات در باكو انجام شد. در اين چيدمان تعدادی دستكش از كارگران پالايشگاه‌های نفتی آذربايجان جمع‌آوری و به دستكش‌های مستعمل ايرانی متصل و به مدت سه ماه بر روی نمای موزه نصب شد. در كنار اين چيدمان آرشيوی از مدارک كارگران نفت آذربايجان مربوط به دوران پس از رونق نفت به نمايش درآمد. نمایش اين اسناد افزون بر بازبینی ماهيت نامرئی نيروی كار، تلاشی بود برای واکاوی ساختارهای مهاجرت به دلايل اقتصادی.

اجرای چهارم، تهران، تالار وحدت

چيدمان «حضور غايب» در پايان سال ١٣٩٩ براي اولين بار در فضای داخلی در تالار وحدت با همكاری دوسالانه‌ی مجسمه‌سازی تهران نصب و اجرا شد. اين تالار در سال ١٣٤٧ زمانی شروع به کار کرد که یکی از مهم‌ترين دوره‌های عمرانی كشور با سرازير شدن درآمدهای نفتی در حال رشد بود.

اجرای پنجم، تهران، گالری محسن

در سال ۱۴۰۰ در فضای پاسيوی گالري محسن، با استفاده از ضايعات آهن به‌جامانده از ساختمان‌ها و مصارف ديگر دكلی ٩ متری براي اين اجرا ساخته شد تا كل فضای پاسيو را اشغال كند. در فضای داخلی اين دكل دستكش‌های مستعمل و بر نمای دكل، آرشيوی از کارنامه‌ها و اسناد كارآموزان موزه‌ی آبادان نصب شده است كه ارجاعی است به اجرای اول اين چيدمان و حضور غايب كسانی که در طی اين سه سال در این پروژه نقش داشته‌اند.

Samira Hodaei, “Presence of an Absence”, installation at Pasio, oil rig, oil workers used gloves and documents, 2021
Samira Hodaei, “Presence of an Absence”, installation at Pasio, oil rig, oil workers used gloves and documents, 2021
Samira Hodaei, “Presence of an Absence”, installation at Pasio, oil rig, oil workers used gloves and documents, 2021
Samira Hodaei, “Presence of an Absence”, installation at Pasio, oil rig, oil workers used gloves and documents, 2021
Samira Hodaei, “Presence of an Absence” (detail), installation at Pasio, oil rig, oil workers used gloves and documents, 2021
Samira Hodaei, “Presence of an Absence”, installation at Pasio, oil rig, oil workers used gloves and documents, 2021
Samira Hodaei, “Presence of an Absence”, installation at Pasio, oil rig, oil workers used gloves and documents, 2021
Samira Hodaei, “Presence of an Absence”, installation at Pasio, oil rig, oil workers used gloves and documents, 2021
Samira Hodaei, “Presence of an Absence”, installation at Pasio, oil rig, oil workers used gloves and documents, 2021
Samira Hodaei, “Presence of an Absence”, installation at Pasio, oil rig, oil workers used gloves and documents, 2021
Samira Hodaei, “Presence of an Absence”, (detail) installation at Pasio, oil rig, oil workers used gloves and documents, 2021
Samira Hodaei, “Presence of an Absence”, installation at Pasio, oil rig, oil workers used gloves and documents, 2021